Konizacja chirurgiczna szyjki macicy: opis zabiegu

Co to jest konizacja szyjki macicy?

Konizacja szyjki macicy to zabieg chirurgiczny polegający na wycięciu fragmentu tkanki szyjki macicy w kształcie stożka (stąd nazwa „konizacja”). Celem zabiegu jest usunięcie zmienionych chorobowo tkanek, które mogą być związane z przedrakowymi zmianami komórkowymi lub wczesnymi stadiami raka szyjki macicy. Konizacja jest zarówno procedurą diagnostyczną, jak i terapeutyczną.

Wskazania do konizacji

Konizacja szyjki macicy jest najczęściej wykonywana w sytuacjach, gdy wyniki badań cytologicznych lub kolposkopii sugerują obecność zmian przednowotworowych lub rakowych. Do głównych wskazań zaliczają się:

1. CIN (cervical intraepithelial neoplasia) – czyli wewnątrznabłonkowa neoplazja szyjki macicy. Jest to zmiana przedrakowa, dzielona na trzy stopnie (CIN 1, CIN 2, CIN 3) w zależności od stopnia zaawansowania.
2. Nieprawidłowe wyniki cytologii – długotrwałe lub nawracające wyniki cytologii o charakterze dysplastycznym.
3. Niejasne wyniki biopsji – jeżeli wyniki biopsji szyjki macicy są niejednoznaczne, konizacja może być konieczna w celu postawienia dokładnej diagnozy.
4. Podejrzenie raka szyjki macicy – konizacja może być wykonana w przypadku podejrzenia wczesnego raka szyjki macicy.

Konizacja – rodzaje

Istnieje kilka technik przeprowadzania konizacji szyjki macicy, różniących się sposobem wycinania tkanek:

1. Konizacja nożem chirurgicznym – tradycyjna metoda, w której stożkowy fragment tkanki jest usuwany przy pomocy skalpela.
2. Konizacja pętlą elektryczną (LEEP/LLETZ) – zabieg przy użyciu cienkiej pętli elektrycznej, która przecina tkankę za pomocą prądu elektrycznego. Jest to metoda mniej inwazyjna, popularna ze względu na szybki czas gojenia i mniejszy ból.
3. Konizacja laserowa – stożkowy fragment tkanek jest wycinany za pomocą wiązki lasera. Metoda ta jest precyzyjna, jednak rzadziej stosowana ze względu na większe koszty.

Przebieg zabiegu

Konizacja zazwyczaj jest wykonywana w warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych, najczęściej w znieczuleniu miejscowym, choć w niektórych przypadkach może być przeprowadzona w znieczuleniu ogólnym.

• Przygotowanie: Pacjentka zwykle powinna unikać współżycia, stosowania tamponów i leków przeciwzakrzepowych na kilka dni przed zabiegiem. Zaleca się także wykonanie badań, takich jak morfologia, badanie krzepliwości krwi oraz grupy krwi.
• Zabieg: Chirurg przy pomocy jednej z powyższych metod usuwa stożkowy fragment szyjki macicy zawierający zmienioną tkankę. Wycięty materiał przekazywany do badania histopatologicznego w celu dokładnej oceny rodzaju zmian.

Rekonwalescencja

Po zabiegu pacjentki mogą odczuwać dyskomfort, krwawienie i skurcze podobne do menstruacyjnych przez kilka dni do kilku tygodni. Ważne jest, aby unikać wysiłku fizycznego, współżycia oraz stosowania tamponów do czasu całkowitego wygojenia szyjki macicy. Proces gojenia trwa zazwyczaj od 4 do 6 tygodni.

Pacjentki powinny regularnie zgłaszać się na kontrole ginekologiczne, aby ocenić proces gojenia oraz monitorować wyniki badania histopatologicznego.

Możliwe powikłania

Chociaż konizacja szyjki macicy jest generalnie bezpiecznym zabiegiem, mogą wystąpić pewne powikłania, takie jak:

1. Krwawienie – może wystąpić zarówno w trakcie, jak i po zabiegu. Zazwyczaj jest ono lekkie, ale w rzadkich przypadkach może wymagać interwencji lekarskiej.
2. Infekcja – jak przy każdej interwencji chirurgicznej, istnieje ryzyko zakażenia. Objawia się ono gorączką, silnym bólem, nietypową wydzieliną z pochwy lub silnym krwawieniem.
3. Zwężenie kanału szyjki macicy – może prowadzić do trudności z zajściem w ciążę lub problemów z miesiączkowaniem.
4. Osłabienie szyjki macicy (niewydolność cieśniowo-szyjkowa) – szczególnie w przypadku obszerniejszych zabiegów konizacji, co może prowadzić do ryzyka poronień lub przedwczesnych porodów w przyszłych ciążach.

Konizacja a ciąża

Zabieg konizacji może mieć wpływ na przyszłą ciążę, szczególnie jeśli został usunięty duży fragment szyjki macicy. U niektórych kobiet może dojść do niewydolności szyjki macicy, co zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu. Pacjentki planujące ciążę po zabiegu powinny omówić tę kwestię ze swoim ginekologiem, który może zlecić dodatkowe badania oraz nadzór nad ciążą, np. częstsze wizyty kontrolne czy założenie szwu okrężnego szyjki macicy (cerclage).

Podsumowanie

Konizacja chirurgiczna szyjki macicy jest skuteczną metodą diagnostyczno-terapeutyczną, która pozwala na leczenie oraz rozpoznanie zmian przednowotworowych i wczesnych stadiów raka szyjki macicy. Mimo że zabieg ten wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań, jego korzyści, szczególnie w kontekście zapobiegania rozwojowi nowotworu, są znaczące. Wczesne wykrycie zmian w obrębie szyjki macicy dzięki regularnym badaniom cytologicznym oraz odpowiednie leczenie, w tym konizacja, może skutecznie zapobiec rozwojowi raka szyjki macicy.