Badanie endoskopowe odgrywa kluczową rolę w diagnostyce choroby nowotworowej, umożliwiając bezpośrednie obejrzenie wnętrza różnych narządów i pobranie wycinków do badań histopatologicznych. Jest to jedna z podstawowych metod diagnostycznych, pozwalająca na wczesne wykrycie zmian nowotworowych oraz ocenę ich charakteru i zaawansowania. Na czym polega badanie endoskopowe oraz jakie rodzaje badań wyróżniamy?
Na czym polega badanie endoskopowe?
Badanie endoskopowe polega na wprowadzeniu do wnętrza ciała giętkiej sondy, która dzięki oświetleniu pozwala na diagnostykę wnętrza ciała pacjenta. Oprócz samej sondy, do przeprowadzenia badania endoskopowego lekarz wykorzystuje specjalistyczny sprzęt. Aby dokładnie przyjrzeć się obrazowi generowanemu przez sondę, lekarz korzysta z aparatu endoskopowego, gdzie obraz bezpośrednio wyświetlany jest na monitorze komputera.
Endoskopia w diagnostyce onkologicznej
Endoskopia jest kluczową metodą w diagnostyce i różnicowaniu nowotworów przewodu pokarmowego, dróg oddechowych oraz układu moczowego. Dzięki badaniom endoskopowym w onkologii można precyzyjnie zobaczyć lokalizację potencjalnych zmian nowotworowych, ich kształt czy rozmiar. Endoskopia umożliwia również pobranie próbki do badań histopatologicznych.
Do najczęściej wykorzystywanych badań endoskopowych w diagnostyce chorób nowotworowych należą:
- gastroskopia – najbardziej rozpoznawalna metoda endoskopii dla górnego odcinka przewodu pokarmowego. Wziernik jest wprowadzany przez usta i gardło do żołądka, a czasem również do dwunastnicy. Podczas procedury pobierane są próbki do badań histopatologicznych oraz zatamowywane niewielkie krwawienia,
- kolonoskopia – badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego, konkretnie jelita grubego. Podczas tej procedury można pobrać próbki błony śluzowej, usunąć ciała obce, zatamować drobne krwawienia oraz usuwać polipy.
- endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW),
- endoskopia z możliwością pobrania wycinków (z lub bez biopsji),
- endoskopia jelita cienkiego,
- bronchoskopia – badanie tchawicy i oskrzeli, które pozwala na pobranie wycinków błony śluzowej oraz wydzielin oskrzeli,
- cystoureteroskopia – badanie układu moczowego, obejmujące pęcherz moczowy, moczowody, cewkę moczową oraz prostatę. Wziernik jest wprowadzany przez cewkę moczową.
W przypadku podejrzenia raka, diagnostyka może być uzupełniana innymi badaniami, takimi jak biopsja wycinkowa, cytologia czy badania obrazowe (np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny). Wczesne wykrycie zmian nowotworowych za pomocą endoskopii zwiększa szanse na skuteczne leczenie i poprawia rokowania pacjenta.
Badanie endoskopowe – profilaktyka
Badania przesiewowe, znane również jako skrining nowotworowy, to kluczowy element profilaktyki wtórnej. Mają one na celu wczesne wykrywanie stanów przednowotworowych oraz nowotworów w ich początkowych stadiach, zanim wystąpią objawy. Endoskopia jest powszechnie wykorzystywana jako metoda przesiewowa w diagnostyce raka jelita grubego. Wysoka częstość występowania nowotworów jelita, obecność łatwo dostępnych do wykrycia endoskopowego zmian przednowotworowych (polipów) oraz nowotworów we wczesnym etapie zaawansowania, które można efektywnie leczyć, sprawiają, że kolonoskopia jest powszechnie stosowanym narzędziem w skriningu tego rodzaju raka.
W Polsce główną metodą badania przesiewowego raka jelita grubego jest kolonoskopia. Program przesiewowy oparty na endoskopii dolnego odcinka przewodu pokarmowego jest realizowany w ponad stu ośrodkach w całym kraju i finansowany ze środków Ministerstwa Zdrowia.
Badania endoskopowe w Centrum Medycznym Globiana
W Centrum Medycznym Globiana istnieje możliwość wykonania gastroskopii i kolonoskopii w ramach Oddziału Chirurgii Jednego Dnia. Badania endoskopowe w naszej placówce mogą się odbyć w znieczuleniu ogólnym (krótkotrwałym dożylnym). Znieczulenie niweluje dyskomfort oraz nieprzyjemności bólowe. Ponadto sprawia, że lekarz wykonujący badanie endoskopowe jest w stanie uzyskać lepszy obraz ze światła organizmu.
