Choroba refluksowa przełyku polega na nieprawidłowym cofaniu się treści żołądkowej do przełyku, wywołując dokuczliwe objawy lub prowadząc do komplikacji. Wraz z połkniętym pokarmem do przełyku przedostaje się również kwas solny oraz enzymy trawienne. To skutkuje uczuciem pieczenia, znanym jako zgaga.
Przyczyny choroby refluksowej
Mięsień znajdujący się pomiędzy przełykiem a żołądkiem, zwany dolnym zwieraczem przełyku, rozluźnia się podczas przełykania, umożliwiając przejście pokarmu do żołądka. Następnie szybko się zamyka, aby zapobiec cofaniu się pokarmu i kwasu żołądkowego do przełyku. Jeśli dolny zwieracz przełyku działa nieprawidłowo lub jest osłabiony, kwas żołądkowy może cofać się do przełyku, powodując refluks żołądkowo-przełykowy.
Choroba refluksowa przełyku może również rozwijać się w wyniku innych schorzeń. Zaliczamy do nich cukrzycę, twardzinę, czy choroby związane z przewlekłym spożywaniem alkoholu lub zaburzenia hormonalne. Ponadto występowanie choroby refluksowej zwiększa otyłość, ciąża, palenie czy spożywanie tłustego jedzenia.
Jakie objawy daje choroba refluksowa?
Typowe objawy refluksu obejmują zgagę oraz uczucie cofania się treści żołądkowej do przełyku. Często są one opisywane jako pieczenie za mostkiem, nadkwasota, kwaśne odbijania lub ból w górnej części brzucha. Objawy te nasilają się w pozycji leżącej na plecach, zwłaszcza po spożyciu obfitego lub tłustego posiłku. Zauważalne objawy występują również przy pochylaniu się i wysiłku fizycznym.
Do objawów alarmowych, które wymagają pilnej konsultacji lekarskiej i dokładnej diagnostyki, należą:
- trudności w połykaniu,
- ból przy przełykaniu,
- utrata masy ciała,
- nocne bóle brzucha (budzące ze snu),
- uporczywe wymioty lub krwawienie z przełyku.
Choroba refluksowa przełyku może również objawiać się nietypowymi symptomami, takimi jak poranna chrypka, suchy kaszel lub świszczący oddech. Ponadto wystąpić może ból w klatce piersiowej przypominający problemy kardiologiczne oraz uczucie obecności „guli” w gardle.
Jak zdiagnozować chorobę refluksową?
Lekarz – najczęściej gastroenterolog – przeprowadza szczegółowy wywiad, pytając o objawy, ich rozwój w czasie, inne współistniejące schorzenia oraz stosowane leki.
Jeżeli pacjent ma typowe objawy refluksu bez objawów alarmowych, lekarz zaleci zmiany w stylu życia i rozpocznie leczenie inhibitorem pompy protonowej (takim jak omeprazol) przez 8 tygodni. Na wizycie kontrolnej, w zależności od wyników leczenia, lekarz może zdecydować o kontynuacji terapii lub skierować pacjenta na dodatkowe badania diagnostyczne, takie jak gastroskopia, 24-godzinne monitorowanie pH w przełyku, manometria przełyku, oraz inne badania, w zależności od podejrzewanej przyczyny objawów.
Choroba refluksowa – leczenie
Specjalista gastroenetrolog może zalecić stosowanie leków, które zmniejszają produkcję kwasu żołądkowego, neutralizują jego odczyn lub zwiększają napięcie dolnego zwieracza przełyku. W przypadku wystąpienia powikłań może być konieczne przeprowadzenie operacji.