Cytologia jest jednym z najważniejszych badań wykonywanych podczas konsultacji ginekologicznej. Ma ona na celu wczesne wykrywanie zmian przednowotworowych i nowotworowych szyjki macicy.
Czym jest cytologia?
Cytologia, zwana także badaniem Pap, to badanie mikroskopowe komórek pobranych z powierzchni szyjki macicy. Badanie cytologiczne wykonywane w celu oceny stanu zdrowia szyjki macicy oraz wykrycia wszelkich nieprawidłowości, pomaga wykryć ewentualny rozwój raka szyjki macicy.
Jak przebiega badanie cytologiczne?
Badanie cytologiczne jest szybkie i zazwyczaj bezbolesne. Przeprowadza je ginekolog podczas rutynowej wizyty. Przebieg badania można podzielić na kilka kroków:
- Przygotowanie pacjentki: Pacjentka kładzie się na fotelu ginekologicznym w pozycji leżącej z nogami uniesionymi w specjalnych podpórkach.
- Pobranie materiału: ginekolog wprowadza wziernik do pochwy, aby uwidocznić szyjkę macicy. Następnie za pomocą specjalnej szczoteczki lub szpatułki pobiera komórki z powierzchni szyjki macicy i kanału szyjki macicy.
- Przekazanie materiału do analizy: pobrane komórki umieszczone na szkiełku mikroskopowym lub w specjalnym pojemniku z płynem, przesyłane do laboratorium są barwione i analizowane pod mikroskopem.
Cytologia – znaczenie
Cytologia jest kluczowym elementem profilaktyki raka szyjki macicy. Regularne wykonywanie tego badania pozwala na wykrycie nieprawidłowych komórek na wczesnym etapie. To umożliwia wdrożenie odpowiedniego leczenia i zapobiega rozwojowi raka. Dzięki cytologii można wykryć zarówno zmiany przednowotworowe, jak i wczesne stadium raka, kiedy leczenie jest najbardziej skuteczne.
Zalecenia dotyczące wykonywania cytologii
W Polsce, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, cytologia powinna być wykonywana u kobiet co 3 lata, począwszy od 21. roku życia lub od momentu rozpoczęcia współżycia seksualnego. U kobiet z grupy podwyższonego ryzyka, np. zakażonych wirusem HPV, badanie może być zalecane częściej.
Wyniki badania cytologicznego
Wynik cytologii jest zazwyczaj dostępny po kilku dniach, najczęściej opisywany jako:
- Prawidłowy: brak nieprawidłowych komórek.
- Nieprawidłowy: obecność komórek, które mogą sugerować zmiany przednowotworowe lub nowotworowe. W takim przypadku konieczna jest dalsza diagnostyka, np. kolposkopia lub biopsja.
Podsumowanie
Cytologia to proste, ale bardzo ważne badanie profilaktyczne, które może uratować życie. Regularne wykonywanie tego badania pozwala na wczesne wykrycie zmian w szyjce macicy i znacząco zmniejsza ryzyko rozwoju raka szyjki macicy. Każda kobieta powinna pamiętać o regularnych konsultacjach ginekologicznych i wykonywaniu cytologii zgodnie z zaleceniami lekarza.
Warto również zaznaczyć, że cytologia jest tylko jednym z elementów profilaktyki raka szyjki macicy. Równie ważne są szczepienia przeciwko HPV oraz unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów czy wczesne rozpoczęcie współżycia seksualnego.